31. AP26197733 Қазақстанның тілдік кеңістігінде тиімді мәдениетаралық өзара іс-әрекет жасау үшін коммуникациялық стратегиялар негізінде студенттердің зерттеу құзыреттерін қалыптастыру (Байманова Л.С.)

ҚР ДСМ гранттық қаржыландырудың ғылыми және (немесе)ғылыми-техникалық жобалары бойынша ақпарат

гранттық қаржыландыру 2025-2027 жылдарға арналғанғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобаларды гранттық қаржыландыру (іске асыру мерзімі - 36 ай)

Жоба туралы қысқаша ақпарат

Жоба атауы

AP26197733 Қазақстанның тілдік кеңістігінде тиімді мәдениетаралық өзара іс-әрекет жасау үшін коммуникациялық стратегиялар негізінде студенттердің зерттеу құзыреттерін қалыптастыру

Жоба жетекшісі

Байманова Л.С.

Іске асыру мерзімдері

2025-2027

Қаржыландыру сомасы

93 616, 266

Өзектілігі

Берілген зерттеу Қазақстанның тілдік кеңістігінде тиімді кросс-мәдени өзара іс-әрекет жасау үшін зерттеу құзыреттерін дамыту арқылы коммуникациялық стратегияларды зерделеуге арналған. Артып келе жатқан жаһандану және мәдени әртүрлілік жағдайында Қазақстан – әртүрлі этникалық топтар мен тілдер қатар өмір сүретін бірегей орта. Бұл жобаның мақсаты қолданыстағы коммуникациялық стратегияларды талдау және әртүрлі мәдениеттер арасындағы өзара түсіністік пен ынтымақтастық деңгейін арттыру үшін оларды оңтайландыру бойынша ұсыныстар әзірлеу болып табылады. Жаһандану және соның әсерінен әлемде болып жатқан этнодемографиялық процестер этносаяси ахуалдың өзгеруіне және басқа елдермен, оның ішінде Қазақстан Республикасындағы өзара қарым-қатынастарға айтарлықтай әсер етеді, мұнда дамудың маңызды факторы барлық этностар үшін теңқұқылы жағдайларды қамтамасыз ету болып табылады. Бір жағынан, жаһандану процесі елдер мен аймақтар арасындағы шекараны бұлдыратады, алайда, екінші жағынан, ұлттық тілдер, мәдениеттер, психикалық ерекшеліктер мәселелері төңірегінде қоғамдық пікірталасты күшейтеді. Бұл процестер өткен ғасырдың екінші жартысынан бастап әлемдік қоғамдастықта болып жатқан терең геосаяси өзгерістер аясында біртіндеп пайда болды. Қазақстанның этносаясаты адам мен азамат құқықтарының басымдығы айқындалған мемлекеттің конституциялық қағидаттарына сүйенеді. Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, «әркімнің туған тілін қолдануға құқығы бар» (7-бап), бұл тілдік әртүрліліктің маңыздылығын көрсетеді. Сондай-ақ, Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы тіл туралы» Заңы көптілділікті қолдауға және мәдениеттердің үйлесімді қатар өмір сүруіне бағытталған тіл саясатының қағидаттарын белгілейді. «Рухани жаңғыру» мемлекеттік бағдарламасы аясында мәдениетаралық құзыреттілікті дамыту бойынша шаралар қарастырылған, бұл зерттеудің өзектілігін растайды. Бұл нормативтік құжаттар Қазақстанда кросс-мәдени өзара іс-қимыл жүзеге асырылатын контекстті түсіну үшін негіз болып табылады және тиімді коммуникациялық стратегияларды әзірлеудің маңыздылығын атап көрсетеді. Бұл жоба тақырыбының өзектілігін анықтайды және қолда бар теориялық негізді және осы бағыттағы практикалық тәжірибені толықтыруға мүмкіндік береді. Зерттеу аясында сауалнама, сұхбат, фокус-топтар жүргізіледі, сондай-ақ мәдениетаралық өзара іс-қимылдың сәтті жағдайлары зерттеледі. Зерттеу нәтижелері зерттеу құзыреттерін дамытуға және мәдениетаралық коммуникацияға жаңа тәсілдерді ұсынуға мүмкіндік береді деп күтілуде. Зерттеу нәтижелері бойынша практикалық ұсынымдар мен оқу құралын әзірлеу Қазақстанның тілдік кеңістігіндегі әлеуметтік өзара іс-қимылды жақсартуға және студенттердің зерттеу компонентін қалыптастыруға көмектеседі. Жұмыстың ғылыми жаңалығы Қазақстандағы көптілділік пен мәдени әртүрлілікті ескеріп, кросс-мәдени өзара іс-әрекеттің бірегей аспектілеріне назар аударады, бұл тиімді коммуникацияға ықпал ететін нақты коммуникациялық тәжірибелерді анықтауға мүмкіндік береді. Бұл зерттеудің нәтижелері ғылыми қоғамдастық үшін, сондай-ақ Қазақстанда және одан тыс жерлерде мәдениетаралық өзара іс-қимыл мәселелерімен айналысатын практиктер үшін пайдалы болады. Бұл жұмыс қазіргі қоғам үшін өзекті міндет болып табылатын көптілді және көпмәдениетті ортадағы қарым-қатынастарды үйлестіруге жәрдемдесуге бағытталған.

Мақсаты

Қазақстанның лингвистикалық кеңістігінде тиімді мәдениетаралық өзара әрекеттестіктің коммуникациялық стратегияларын зерттеу арқылы зерттеу құзыреттіліктерін қалыптастыру.

Жоба нәтижелері

1) Social Science Citation Index индекстелетін және Web of Science базасында импакт-фактор бойынша 1 (бірінші) немесе 2 (екінші) квартильге кіретін және (немесе) Scopus базасында citescore бойынша кемінде 50 (елу) процентилі бар рецензияланатын ғылыми басылымда кемінде 2 (екі) мақала немесе шолулар);

2) рецензияланатын шетелдік және (немесе) ҚР ҒЖБМ ҒЖБССҚК ұсынған отандық басылымдарда кемінде 4 (төрт) мақала және (немесе) шолулар;

3) зерттеу тобы мүшелерінің үлесі 3 баспа табағынан кем емес, көлемі 5 баспа табағынан кем емес ғылыми монография,

4) тиімді коммуникациялық стратегияларды енгізу бойынша ұйымдар мен мекемелерге арналған практикалық ұсынымдар жинағы;

5) шет тілдерін оқитын студенттерге арналған IROS зерттеу құзыреттілігін қалыптастыру бойынша оқу құралы. Оқу құралы «Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті» КЕАҚ студенттерінің оқу процесіне енгізіліп, сынақтан өткізіледі;

6) монографияға, практикалық ұсынымдар жинағына және оқу құралына авторлық куәліктер алу;

7) Қазақстанның тілдік кеңістігінде кросс-мәдени өзара іс-әрекетке ықпал ететін коммуникациялық стратегияларды зерделеуге және талқылауға бағытталған Көкшетау, Астана және Алматы қалаларында бірқатар семинарлар өткізу;

8) халықаралық ғылыми журналдарда және ғылыми-практикалық конференциялар жинақтарында кемінде 2 (екі) мақала.